Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) to 7,9 mld euro na dotacje dla firm. Przeszło połowa kwoty jest zarezerwowana na projekty związane z innowacjami. Wprowadzanie na rynek nowych lub ulepszonych produktów i usług ma kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarki.
Jaki jest warunek? Otóż wypracowanie nowych produktów czy usług oraz ich modyfikacja, w tym również produkcyjna, musi bazować na wynikach prac badawczo-rozwojowych (B+R). Firmy mogą albo przeprowadzić prace B+R, albo wdrożyć ich wyniki.
Warto też podkreślić, że niektóre obszary tematyczne FENG objęte są szczególnym wsparciem. Należą do nich zazielenianie przedsiębiorstw oraz cyfryzacja.
FENG składa się z czterech priorytetów. O pierwszym już wspomnieliśmy. To ten, który promuje nowatorskie rozwiązania i w którym jest ponad połowa środków całego programu.
Drugi koncertuje się na tworzeniu warunków sprzyjających wprowadzaniu innowacji. Większość pieniędzy z niego trafi do szeroko pojmowanych instytucji otoczenia biznesu. Mamy tu również atrakcyjną propozycję dla firm. To kredyt technologiczny, czyli połączenie kredytu z dotacją na wdrożenie innowacji, które bazują na wynikach prac B+R.
A trzeci priorytet? Ten w całości poświęcony jest wspieraniu zielonej transformacji. Oferta obejmie zielony fundusz gwarancyjny, kredyt ekologiczny oraz projekty IPCEI [Important Projects of Common European Interest, czyli Ważne Projekty Stanowiące Przedmiot Wspólnego Europejskiego Zainteresowania]. Te ostatnie dotyczą m.in. wysokowydajnych technologii wodorowych. Uzupełnieniem będą zamówienia publiczne na prace B+R nad rozwiązaniami i produktami jeszcze nieistniejącymi na rynku. Chodzi o takie innowacje, które są pożądane ze względów społecznych i środowiskowych, bo wspierają transformację gospodarki w kierunku niskoemisyjności.
Czwarty priorytet to m.in. środki na pomoc dla potencjalnych beneficjentów. Będą oni mogli skorzystać z różnych form doradztwa, by wymyślać lepsze projekty i skuteczniej zdobywać dotacje.
Jakie konkursy w pierwszej kolejności i dla kogo?
Według planów jako pierwsze wystartują nabory wniosków na:
- „Wsparcie dla przedsiębiorców” (z I priorytetu),
- „Kredyt na innowacje technologiczne” (z II priorytetu),
- „Międzynarodowe Agendy Badawcze” (z II priorytetu).
O wsparcie będą mogli ubiegać się wszyscy zainteresowani prowadzeniem działalności B+R i innowacyjnej, niezależnie od wielkości firmy. Szanse mają małe, średnie i duże przedsiębiorstwa. Nie ma także znaczenia, czy projekt ma być realizowany samodzielnie, czy w konsorcjum.
Warto zwrócić uwagę na ofertę dla dużych, uznanych zespołów badawczych. Mogą z niej skorzystać organizacje, które w badaniach wiodą prym w skali światowej. To MAB – Międzynarodowe Agendy Badawcze. MAB stawia na projekty, w których możliwe będzie osiągnięcie doskonałości naukowej i międzynarodowej konkurencyjności badań. Dzięki dotacjom można m.in. powołać w Polsce nowe zespoły i organizacje badawcze i zaprosić do nich wybitnych naukowców z całego świata. To pozwoli prowadzić wysokiej jakości badania i prace rozwojowe dotyczące aktualnych, dobrze sprecyzowanych wyzwań naukowych.
„Wsparcie dla przedsiębiorców”
FENG stwarza możliwość finansowania projektów kompleksowych, a zarazem idealnie dopasowanych do potrzeb przedsiębiorstwa. Zapewnia to nowy system komponowania projektów zawarty w I priorytecie programu, czyli obszarze wsparcia. Teraz składają się one z tzw. modułów, które dzielą się na obowiązkowe oraz opcjonalne i odpowiadają poszczególnym etapom wdrażania innowacji.
| Moduły obligatoryjne | Moduły nieobowiązkowe |
|---|---|
| B+R wdrożenie innowacji | infrastruktura B+R internacjonalizacja kompetencje cyfryzacja zazielenienie przedsiębiorstw |
W modułach obligatoryjnych małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) mogą zdecydować, który obowiązkowy moduł wybiorą. Natomiast duże firmy są zobowiązane zawsze zadeklarować B+R. Z pozostałych, nieobowiązkowych modułów jedni i drudzy mogą korzystać na tych samych zasadach, czyli według indywidualnych potrzeb.
Jaka jest główna zaleta takiej struktury programu?
“Oczywiście w pierwszej kolejności jego elastyczność, dostosowanie do potrzeb i możliwości konkretnego przedsiębiorstwa. Ale ważne są także przyjazne procedury. Teraz wszystko można załatwić w jednym naborze, w ramach jednego wniosku składanego do jednej instytucji. Przedsiębiorcy sygnalizowali nam potrzebę takiego ułatwienia” – mówi Małgorzata Szczepańska, Dyrektor Departamentu Programów Wsparcia Innowacji i Rozwoju odpowiedzialnego za program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki.
„Kredyt na innowacje technologiczne”
Ten instrument łączy dwa rodzaje finansowania: dłużne z udziałem banków komercyjnych oraz bezzwrotne w formie dotacji. Cieszył się on popularnością we wcześniejszym programie – Inteligentny Rozwój (POIR). Zaletą mieszanego instrumentu jest zaangażowanie środków prywatnych (czyli właśnie sektora bankowego) w finansowanie nowatorskich przedsięwzięć. Dla przedsiębiorców zaś to z jednej strony łatwiejszy dostęp do kapitału na inwestycje, a z drugiej – poczucie bezpieczeństwa. Dzięki takiemu rozwiązaniu zmniejsza się bowiem ryzyko ponoszenia wysokich kosztów kredytu. Komponent dotacyjny może zachęcić firmy, by inwestować w projekty, które wymagają badań, ale nie gwarantują szybkiego zysku.
„Międzynarodowe Agendy Badawcze”
To pieniądze na tworzenie lub rozwój wyspecjalizowanych, wiodących w skali światowej zespołów i organizacji badawczych. Skąd zainteresowanie najlepszymi?
Bo to szansa na:
- doskonałość naukową,
- międzynarodową konkurencyjność badań,
- zastosowanie w Polsce najlepszych światowych praktyk w zakresie: polityki personalnej, prowadzenia badań naukowych oraz identyfikowania programów i tematów badawczych,
- sprawne zarządzanie pracami B+R,
- skuteczną komercjalizację wyników prac B+R.
W MAB obowiązuje formuła konkursowa. Wygrywają projekty najlepiej ocenione. W tym konkursie liczy się agenda badawcza, która zakłada pracę dobrze zorganizowanych, wspierających się dużych zespołów.
Co nowego, co dobrego
W stosunku do Programu Inteligentny Rozwój FENG oferuje wiele zmian i ułatwień dla przedsiębiorców. Potencjalni beneficjenci spotkają się z zupełnie nowym podejściem do współpracy na linii wnioskodawca – instytucje pośredniczące. Jego podstawą jest maksymalne uproszenie procedur i procesów oraz sprawniejsza komunikacja. Dotyczy to zarówno etapów przed przyznaniem dotacji, jak i późniejszej obsługi.
Korzyści i nowości dla wdrażających innowacje
- 1 wniosek do 1 instytucji – łatwa procedura. Firmy z sektora MŚP i ich konsorcja składają wnioski do PARP, a firmy duże lub konsorcja z organizacjami badawczymi do NCBR.
- Roczne alokacje i i tryb ciagły – konkursy są ciągłe i trwają do roku, przedsiębiorca może składać dokumenty konkursowe bez pośpiechu. Robi to wtedy, gdy jest gotowy.
- Modułowość – elastyczność, dopasowanie i znaczące przyspieszenie procesu wdrażania innowacji.
Czy trzeba się będzie spieszyć ze składaniem wniosku?
“Nie. Planujemy bowiem wyodrębnić roczne alokacje i tryb ciągły naboru. To oznacza, że dany konkurs trwa przez kilka miesięcy, a wnioski rozpatrujemy na bieżąco. Nie ma więc obawy, że wsparcie otrzymają te firmy, które reagują najszybciej. Podstawą sukcesu jest dobry wniosek i jego ocena merytoryczna. Dlatego warto poświęcić czas, by starannie go przygotować” – wyjaśnia dyrektor Szczepańska.
Zachęcamy do śledzenia aktualności na www.feng.gov.pl oraz korzystania z bezpłatnych usług informacyjnych takich jako STEP i Innovation Coach. Dzięki temu przedsiębiorcy na spokojnie przygotują się do ubiegania o pieniądze z FENG już od pierwszego naboru.
Usługi informacyjne
STEP
To usługa doradcza znana już z Programu Inteligentny Rozwój (POIR). Na życzenie przedsiębiorcy nasz ekspert analizuje zgłaszany pomysł na projekt pod kątem wymagań konkursowych. Przedstawia mocne i słabe strony w kontekście kryteriów oceny, aby wnioskodawca mógł zwiększyć swoje szanse na uzyskanie dofinansowania.
Innovation Coach
Usługa jest skierowana do tych przedsiębiorców, którzy nie mają jeszcze sprecyzowanego pomysłu na projekt. Także była dostępna w POIR. Na czym polega? Ekspert przygląda się firmie, aby rozpoznać obszary z potencjałem na innowacje. Następnie pomaga przedsiębiorcy wpaść na pomysł nowatorskiego rozwiązania. Jak więc widać, jest to forma indywidualnego coachingu, zakończonego raportem o szansach i możliwościach rozwojowych firmy. Można ją także potraktować jako tematyczne warsztaty o tym, jak praktycznie rozpocząć działalność B+R. Aby skorzystać ze wsparcia eksperta, wystarczy zarejestrować się na stronie www.innovationcoach.pl i poczekać na kontakt.
Nowość – Innopoint
Usługa realizowana będzie przez Główne Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich zlokalizowane na terenie każdego województwa oraz Centralny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich. Doświadczeni konsultanci ds. funduszy europejskich udzielą przedsiębiorcy kompleksowej, a zarazem spersonalizowanej i klarownej informacji o dostępnych formach wsparcia z FENG.
Warto podkreślić, że to bardzo nowoczesny system obsługi klienta.
Główne składowe Innopointu:
- ankieta potrzeb przedsiębiorcy – pozwoli na dopasowanie odpowiednich form wsparcia w ramach FENG. Po jej wypełnieniu można w dogodnym dla siebie czasie dopytać o szczegóły konsultanta Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich. Dopełni ją stały kontakt ze strony serwisu z aktualizacją informacji na temat naborów zasugerowanych na podstawie ankiety;
- infolinia – dostarczy kompleksowych informacji na temat całej oferty FENG. Jak przystało na program promujący innowacje wykorzysta ona najnowocześniejsze technologie – zasili ją sztuczna inteligencja. Obok doświadczonych konsultantów pojawią się wirtualni asystenci. W formie pisemnej będzie mógł nam odpowiedzieć chatbot, w głosowej – voicebot.
Przygotuj się już dziś do wnioskowania o pieniądze z FENG. Nowe konkursy ruszą w pierwszym kwartale 2023. Śledź aktualności na feng.gov.pl i korzystaj z dostępnych usług ekspertów, by zwiększyć swoje szanse na sukces.
